Close Up: Hôtes Culture

Leonie Hangoor en Jurjen Smits. Foto: Vincent Smit.

Op onze site staan regelmatig vacatures voor publieksmedewerkers, rondleiders en museumdocenten van Hôtes Culture. Zij werken met verschillende musea en culturele instellingen. Het bedrijf (gevestigd in Amsterdam) is negen jaar geleden opgezet door Jurjen Smits, vanuit zijn eigen ervaring als publieksmedewerker en het daaruit voortkomende besef dat het best uitdagend is om iedere dag de bezoekers hartelijk en professioneel te kunnen ontvangen. Inmiddels uitgegroeid tot ‘cultureel uitzendbureau’, heeft het bedrijf een poule van enthousiaste medewerkers klaarstaan voor hun diverse opdrachtgevers uit de regio Noord- en Zuid-Holland. Barend van Zon sprak op verzoek van Culturele vacatures met de operationeel directeur en de oprichter over de start en groei van het bedrijf, hun visie en toekomstplannen.

Interview met Jurjen Smits en Leonie Hangoor

Het is begin 2012 wanneer de jonge Jurjen Smits, oprichter van Hôtes Culture, kennismaakt met de museumwereld. Hij gaat aan de slag als publieksmedewerker bij het Grachtenmuseum Amsterdam, dat in april van dat jaar voor het eerst de deuren opent. Jurjen is er op z’n plek en krijgt al snel de verantwoordelijkheid voor het publieksteam: een kleine groep medewerkers die op oproepbasis werkzaam is. Dat blijkt nog best een uitdaging, want hoe ga je als museum om met medewerkers die flexibel inzetbaar zijn? Hoe zorg je dat ze zich thuis voelen in het team en dat contractueel alles op orde is? Maar ook: hoe voorkom je dat je in de problemen komt als er medewerkers uitvallen?

Je personeel is je goud!

Jurjen zag hoe kwetsbaar je als museum bent wanneer je het publieksteam zelf op orde moet krijgen én houden. Zeker, er werd door musea onderling al goed samengewerkt op het gebied van inkoop, het uitwisselen van kennis en de inzet van software, “Maar wat nou als ik die musea en hun publieksteams kan laten samenwerken?” Die gedachte bleek een gouden zet en hij verzamelde een aantal enthousiastelingen om zich heen, die bij meerdere musea de bezoekers konden ontvangen. Nu, ruim negen jaar na de officiële oprichting, is zijn bedrijf Hôtes Culture uitgegroeid tot een energiek, cultureel uitzendbureau (al hebben ze zelf niets met die term) voor publieksmedewerkers, rondleiders en museumdocenten!

Drie opdrachtgevers van Hôtes Culture: het Grachtenmuseum, de Oude Kerk en het Scheepvaartmuseum.

Opererend vanuit een kleine kamer in het souterrain van het Grachtenmuseum wint zijn idee terrein en weet hij meer musea mee te krijgen. Ook zij zien in dat door deze constructie hun eigen publieksteams stabieler en kwalitatief beter worden. “Ik heb dat persoonlijk ervaren”, vult Leonie Hangoor, operationeel directeur, aan. “Als toenmalig verantwoordelijke voor de medewerkers in Het Koninklijk Paleis Amsterdam, wist ik hoe uitdagend het is om goede mensen voor je team te vinden en behouden. Je personeel is je goud! De manier waarop je het vak van publieksmedewerker serieus neemt, is bepalend voor het succes.”

De twee vonden elkaar in het geloof in samenwerking en hun voorliefde voor gastvrijheid en besloten de handen ineen te slaan: Hij als bewaker van het grote plaatje, zij als operationeel directeur van een organisatie die inmiddels is uitgegroeid tot een club van dertien. Samen geven ze sturing aan de werving, coördinatie, HR en dagelijkse planning van de ruim 350 publieksmedewerkers en museumdocenten. Leonie: “We hadden niet in de gaten dat we plots één van de grootste werkgevers in het culturele veld waren geworden!”

Dat de constructie werkt, werd na maart 2020 en de onzekere periode die daar op volgde, nog duidelijker. Jurjen: “We konden laten zien dat we er waren voor onze opdrachtgevers door het ‘bonnetje’ op te pakken in een tijd die voor de museumwereld zeer heftig was. Het heeft het vertrouwen tussen ons en de opdrachtgevers gesterkt en de relaties intenser gemaakt.”

De aanleiding voor dit artikel is natuurlijk niet alleen het bijzondere ontstaansverhaal van Hôtes Culture. De organisatie blijft altijd in beweging met een nieuw logo en een website die van nu is. Leonie: “We zijn trots op het persoonlijk contact dat we met onze medewerkers hebben, daarnaast willen we ook professioneel en ‘fris’ meegaan met de tijd.”

Ik weet als geen ander hoe je met een oprechte glimlach voor de gasten het verschil kan maken

Belangrijk onderdeel daarvan is de blik op de toekomst en het besef dat je als werkgever meer wilt zijn dan alleen een handtekening onder een arbeidscontract. Leonie: “We zijn momenteel bezig om ons op het gebied van educatie te versterken met een groeiend team van museumdocenten en rondleiders. Ook de publieksmedewerkers worden niet vergeten: door leiderschapstrainingen en workshops in gastvrijheid krijgen zij de kans zich te blijven ontwikkelen.” Jurjen voegt toe: “Mijn ouders hadden een camping aan de Loire. Als kind zag ik hoe zij omgingen met onze gasten. Ik weet daardoor als geen ander hoe je met een oprechte glimlach voor de gasten het verschil kan maken.”

Met de komst van Leonie, die naast kunsthistoricus ook bedrijfskundige is, is Hôtes Culture de afgelopen twee jaar echt volwassen geworden. “We werken niet meer vanuit het souterrain, maar bewonen nu de gehele zolderverdieping”, grapt ze. De afgelopen twee jaar hebben in het teken gestaan van het professionaliseren van de organisatie. Hôtes Culture is daarmee technisch en logistiek voorbereid op de toekomst, al is dat slechts één kant van het verhaal: “We vinden dat we, als bureau dat voor en met mensen werkt, de verantwoordelijkheid hebben om dat zorgvuldig en met respect voor iedereen te doen. Bij ons mag je zijn wie je bent!”

Bij ons mag je zijn wie je bent!

Inmiddels is Hôtes Culture daarom partner van De Sociaal Werkkoepel in Amsterdam en werkt men met diezelfde gemeente aan de invulling van een ‘Social Impact Deal’. Ze proberen jaarlijks een aantal medewerkers te verwelkomen dat anders minder snel aan een leuke baan zou zijn gekomen. Leonie: “In ons proces van werving zijn we met dit thema ook druk aan de slag gegaan. Wie zich bij ons meldt hoeft niet veel meer achter te laten dan een e-mailadres en een telefoonnummer. Zo proberen we onze eigen vooroordelen bij de selectie weg te nemen. De volgende stap is ook de opdrachtgevers mee te nemen in dit beleid van diversiteit en inclusie. “Uiteindelijk moet het op de museumvloer gebeuren, dus nemen we onze opdrachtgevers graag bij de hand!”

De ambitie is om te groeien, de wens om onszelf te blijven

Verloopt alles dan nu perfect? Nee, er valt nog genoeg te wensen en te dromen. Zo wil Hôtes Culture naast de medewerkers die een universitaire studie volgen of parttime zzp’er zijn in de kunst en cultuur, ook groepen aan zich binden die minder bekend zijn met de kunsten. “Werken in een museum is namelijk niet elitair”, vult Jurjen aan. “Je hoeft geen Kunstgeschiedenis te hebben gestudeerd om een bezoeker hartelijk te verwelkomen en een mooie ervaring mee te geven!”

Leonie knikt instemmend: “We zijn trots op wat we tot nu toe hebben neergezet en hoe we vanuit onze eigen kracht opereren.” Met het nieuwe logo, de website en de musea die veelal weer op volle toeren draaien, is Hôtes Culture klaar voor de volgende fase: “De ambitie is om te groeien, de wens om onszelf te blijven.”

De meeste mensen in de cultuursector werken vanuit een grote passie voor hun beroep. Het zijn vaak bijzondere beroepen. In onze rubriek Close Up zoeken we uit wat deze beroepen inhouden.

Tekst: Barend van Zon, Hôtes Culture
Datum: 16/11/2023