Diebrichje Brands (49), sinds juli 2021 voorzitter van de Raad van Toezicht van Korzo, denkt graag groot. Kijkend voorbij de eigen organisatie trekt ze lijnen tussen mensen, organisaties en maatschappelijke ontwikkelingen. Culturele instellingen moeten meer gaan samenwerken én oog hebben voor de digitale transitie, is haar overtuiging. Via haar voorzitterschap draagt ze daar graag aan bij.
“Alleen ben je niks. Het is echt: samen moet je het doen,” zegt Diebrichje stellig. Op dat vlak heeft ze een goede aan Gemma Jelier, sinds april 2018 de directeur van Korzo. Sinds haar aantreden zet die de luiken goed open. Van een plek voor dans werd Korzo een Huis van Beweging waar ook theater, circus én muziek een plaats vonden, onder andere in navolging van de ‘huidige en komende generatie makers voor wie multi- en interdisciplinair werken een gegeven is’ (uit het beleidsplan ’21-’24, red.). Dat brede aanbod maakt het spannend, vertelt Diebrichje enthousiast. “Mensen denken: wat gebeurt daar? Ze zien nieuwe dingen voorbij komen en je haalt andere mensen binnen. Mensen die in het verleden vooral naar Korzo kwamen om een dansvoorstelling te bekijken, krijgen nu het programmaboekje op de deurmat en zien opeens een circusvoorstelling.”
Verbinding
Op alle vlakken zet Korzo komende jaren in op meer verbinding: tussen organisaties, tussen de kunstvormen onderling én tussen makers en publiek. Zo is er veel aandacht voor community management, ziet Diebrichje. Wie komen er naar Korzo en waarom? Daarnaast wordt het publiek uitgenodigd meer in contact te treden met makers en soms zelfs mee te creëren. Mensen kunnen spontaan langslopen voor een praatje met een maker of het bijwonen van een repetitie, vertelt Diebrichje. “We willen een open huis zijn, een ontmoetingsplek. Je raakt de harten van mensen door de mogelijkheid te bieden om écht met elkaar in gesprek te gaan.”
Ook zijn er acht nieuwe programmalijnen die het brede voorstellingsaanbod op een inventieve manier presenteren aan het publiek. De categorieën, met namen als ‘Roots & Identity’, ‘Changing Spaces’ en ‘Media Power’ zijn gerelateerd aan grote maatschappelijke thema’s, legt Diebrichje uit. “Het zijn geen dingen die specifiek voor Korzo gelden. Als je een beetje uitzoomt zie je: dit is eigenlijk voor de hele maatschappij van belang.” Juist die blik naar ‘buiten’ is van vitaal belang, vindt ze. “Je moet altijd in verbinding staan met de buitenwereld, om te blijven voelen of je nog op de goede weg zit. Je doet het uiteindelijk niet voor jezelf, hè? Je maakt [kunst] voor je publiek.”
Je moet altijd in verbinding staan met de buitenwereld. Je maakt [kunst] voor je publiek.
Digitalisering
Naast voorzitter bij Korzo is Diebrichje MT-lid in het Rijksprogramma voor Duurzaam Digitale Informatiehuishouding van het ministerie van OCW. Het helpt rijksorganisaties – ministeries, uitvoeringsorganisaties en Hoge Colleges van Staat – om hun informatiehuishouding te verbeteren en zo te kunnen voldoen aan de eisen van een Open Overheid (met o.a. het wetsvoorstel Wet Open Overheid en verschillende actieplannen voor een transparantere overheid en beter vindbare overheidsinformatie, red.).
Op het vlak van digitalisering valt in de cultuursector nog veel winst te behalen, vindt Diebrichje. Door nieuwe manieren om kunst met publiek te delen te onderzoeken, maar ook door een digitale relatie met dat publiek te onderhouden en verstevigen. Diebrichje: “We leven in een hele andere tijd dan tien, twintig jaar geleden. Dus wil je toekomstbestendig blijven als organisatie, dan zul je moeten innoveren. Digitale zaken kunnen je daar enorm goed bij helpen.” In coronatijd kozen veel organisaties noodgedwongen voor digitale opties om in contact te blijven met hun publiek, legt ze uit. “Je moest wel ‘iets digitaals’ doen, anders bestond je helemaal niet meer. Dat moet nu doorgezet worden.” Ze somt wat voordelen van een digitale transitie op: “Je kunt een veel groter publiek bereiken, maar ook diverser publiek: oude mensen, eenzame mensen – die altijd van kunst en cultuur hebben gehouden maar er nu gewoonweg niet meer naartoe kunnen omdat ze minder mobiel zijn, maar denk ook aan jongeren, die het juist heel fijn vinden om op allerlei plekken iets te ‘volgen’. Dat slaat aan.” Bovendien, voegt ze toe: “Het raakt ook aan duurzaamheid. Je kunt een prachtige voorstelling hebben en je hoeft niet meer per se alle plekken in Nederland te bezoeken, of de wereld over. Je kunt hem vrij eenvoudig verspreiden en zo ál die mensen bereiken.”
Wil je toekomstbestendig blijven als organisatie, dan zul je moeten innoveren.
Digitaal contact is echter iets fundamenteel anders dan een gedeelde kunstbeleving op een specifieke tijd en plaats. Gaat die speciale ervaring niet verloren? “Het is én, én,” haast Diebrichje zich te zeggen. Digitaal contact houden én live samenkomen in het theater dus. Diebrichje: “Mensen zijn sociale wezens: we moeten elkaar blijven ontmoeten. Kunst is bij uitstek iets waarvan je de ervaring met elkaar wilt delen.”
De sector die raakt
Na haar studie Kunstgeschiedenis aan de Universiteit Leiden belandt Diebrichje in het bedrijfsleven. Van manager Rijksoverheid bij Randstad wordt ze organisatieadviseur HR bij de Algemene Rekenkamer. Vervolgens vervult ze bij de Rijksoverheid verschillende leidinggevende functies op het gebied van relatie- en organisatiemanagement, om zich uiteindelijk te ontwikkelen tot Rijksconsultant bij het ministerie van OCW. Ze is blij met haar huidige baan – ‘heel mooi, verantwoordelijk werk’ – maar voelt zich steeds meer aangetrokken tot de kunst- en cultuursector. De liefde voor kunst kreeg ze van huis uit mee. Als klein meisje kwam ze vaak in Haagse musea en bij het Nederlands Dans Theater, tegenwoordig gaat ze graag naar het Residentie Orkest of Kunstmuseum Den Haag. Ook houdt ze van Russische literatuur. “Dit is de sector die mij echt raakt,” zegt ze. “Naarmate ik ouder word, wordt dat gevoel steeds sterker.”
Kunst is bij uitstek iets waarvan je de ervaring met elkaar wilt delen.
Voorafgaand aan haar keuze voor een bestuursfunctie sprak Diebrichje met mensen uit verschillende Raden van Toezicht in de cultuursector en directeuren van culturele instellingen. Ze wordt gaandeweg die gesprekken steeds enthousiaster: met digitalisering en samenwerking als actuele thema’s, kan ze met haar ervaring wel iets betekenen voor de sector. Ze voelt zich aangetrokken tot een leidinggevende functie: meedenken over strategie en beleid, de organisatie vertegenwoordigen bij evenementen, netwerken en een team leiden, dát vindt ze leuk.
Kop koffie
Nu, zo’n vier maanden na haar aantreden, heeft ze het naar haar zin bij Korzo. Als voorzitter is Diebrichje degene die de agenda voor de volgende vergadering van de Raad van Toezicht voorbespreekt met de directeur. Dat doet ze niet telefonisch, ze fietst liever even langs voor een kop koffie. Diebrichje: “Het zijn altijd fijne gesprekken.” Bij de vergaderingen adviseert de Raad van Toezicht de directeur bij strategische vraagstukken die spelen binnen de organisatie. Op vaste momenten in het jaar staat de Raad stil bij begroting, jaarplan en jaarverslag. Diebrichje heeft nu twee officiële vergaderingen meegemaakt en daarnaast informeel contact gehad met verschillende leden bij de voorstellingen waarvoor ze vaak worden uitgenodigd. Ook heeft ze kennisgemaakt met een groot aantal Korzo-medewerkers en de personeelsvertegenwoordiging.
Drie van de zeven leden van de Raad van Toezicht zijn net als Diebrichje dit jaar toegetreden. Ze zal zich daarom de komende tijd inzetten om dit nieuwe team samen te brengen tot een hecht, goed functionerend gezelschap. Daarnaast gaat Diebrichje op pad om kennis te maken met de voorzitters van de Raden van Toezicht van o.a. het Nederlands Dans Theater, Het Nationale Toneel en het Holland Dance Festival. “Sowieso om kennis te maken,” legt ze uit, “maar uiteindelijk met als doel een duurzame samenwerking. “Korzo is in Den Haag misschien niet het grootste theater, het (Nederlands, red.) Dans Theater bijvoorbeeld is veel groter, en toch kun je elkaar zó versterken, verrijken.”
Je licht opsteken bij Raden van Toezicht en directies – het is een bevoorrechte manier om de cultuursector beter te leren kennen, erkent Diebrichje. “Ik ga de komende jaren gewoon eens ontdekken: hoe gaat het er nu echt aan toe in die cultuursector?” Als het haar bevalt, kiest ze misschien wel een fulltime overstap. Diebrichje: “Dat zou zo maar eens kunnen, inderdaad. Ik sta er in ieder geval voor open.”
In de rubriek Follow Up geven we gezicht en vervolg aan vacatures waarvoor via onze site is geworven. Heb jij ook een nieuwe baan gevonden via Culturele vacatures en vind je het leuk om mee te doen? Mail naar follow-up@culturele-vacatures.nl!