Als kind fietste Dimitra Hierck (50) al vanuit het grote Den Haag naar het lieflijke Delft. Nu is ze er op de kop af 100 dagen werkzaam als Coördinator Monumenten en zet ze zich in om de rijke historie van de Prinsenstad te preserveren. Hoe vergaat het haar?
Dimitra dwaalt graag door ‘haar’ Delft, vertelt ze. “Het is een mooi, lief, vriendelijk stadje. Mét 1700 monumenten, dus er is een enorme concentratie aan mooie gebouwen en grachtjes.” Het romantische gevoel van de fietstochten uit haar jeugd is nooit ver weg. Op de zonnige maandagmorgen van haar beëdiging tot ambtenaar voelde ze het opnieuw. “Ik liep door de stad en het was prachtig: de blauwe lucht, de stille markt,” mijmert ze. “Ik dacht: wat is het een voorrecht dat ik toch hier mag werken, in deze mooie omgeving. Het was een geluksmoment. En zoals de gemeentesecretaris zei: vanaf nu ben je een beetje getrouwd met Delft.”
Met je poten in de modder
De drie beroepsgroepen monumenten, archeologie en archief van de afdeling erfgoed waar Dimitra werkt, zijn in de loop der jaren op verschillende manieren met elkaar verbonden geweest. De huidige samenstelling, met voor elk team een eigen coördinator c.q. teamleider, bestaat nog maar anderhalf jaar. Dimitra geeft leiding aan een team van zes specialisten die zelfstandig adviseren over restauraties en herbestemmingen van de vele monumenten die de stad rijk is. Maar ook nieuwbouwprojecten, op plekken waar veel archeologie in de grond zit, hebben de aandacht van het team. Een van Dimitra’s medewerkers maakt dan een cultuurhistorische analyse zodat zo veel mogelijk cultuurhistorische waarde behouden kan blijven. Dimitra: “Voordat je hier een schop in de grond zet, moet je wel even weten wat je allemaal kunt aantreffen.”
Als Coördinator Monumenten heeft ze een veelzijdige baan, stelt ze tevreden. “De ene dag ben ik inhoudelijk met iemand in gesprek, de volgende dag moet ik met het management de jaarplanning bespreken, de dag erop ben ik bezig met archeologie op het gebied van ruimtelijke ordening, of met teambuilding.” Saai, zoals tijdens haar sollicitatiegesprek bezorgd werd geïnformeerd gezien haar ervaring bij rijk en provincie, zal het niet snel worden. Want: “Hier gebeurt in het klein wat in het groot ook gebeurt. De principes, de dingen waar je tegenaan loopt zijn hetzelfde.”
Het is geen gespreid bedje – en dat is juist het leuke.
Het is wel een klus om alle lopende zaken in kaart te brengen nu er door de coronacrisis vooral vanuit huis wordt gewerkt. Haar mensen aansturen via een schermpje is niet ideaal. ‘Meer’ uit een team halen; positieve energie opwekken zoals ze dat graag doet, kan nu niet, legt Dimitra uit. De paar keer dat ze haar collega’s in levende lijve heeft gezien, tekenen scherp af bij het virtuele contact: “Dan merk je meteen dat je met een hele andere energie thuiskomt.” Nu moet ze ervoor waken dat de tijd voor reflectie niet wordt opgeslokt door alle Teams-vergaderingen en de waan van de dag. Dimitra: “Ik ben iemand die vrij makkelijk ergens instapt, een rustige indruk maakt en snel de hoofdlijnen ziet. Vaak vergeten mensen daardoor dat ik er nog maar relatief kort werk.” Haar oplossing is om bewust ruimte te maken voor bezinning en verdieping, zodat ze ook haar rol als strateeg goed kan blijven vervullen. Het is prettig dat een gemeente dicht bij de uitvoering staat, vindt Dimitra. Dichterbij dan het rijk of de provincie waar ze eerder werkte. Dimitra: “Bij gemeentes moet je dingen direct oplossen en meteen handelen. Het is concreet: ‘met je poten in de modder’. En tegelijkertijd ligt hier op deze afdeling een veranderopgave. Het is geen gespreid bedje – en dat is juist het leuke.”
Visie
Ze schakelt soepel tussen contact met haar team, management en stakeholders en houdt daarbij de gemeentelijke visie scherp in het oog. Zo is er de kersvers opgestelde Erfgoednota die binnenkort door de raad zal worden behandeld. Hij is gestoeld op vier pijlers: Basis op orde, Erfgoed is voor iedereen, Duurzame monumenten en Gebiedsontwikkeling. De basis op orde krijgen is nu een eerste vereiste. Dimitra richt zich binnen haar nieuw ingestelde functie op het stroomlijnen van de werkprocessen en het verdelen van de werkvoorraad, zodat ieder teamlid zijn of haar sterke punten optimaal kan benutten. Eerder liep dat niet optimaal vanwege een tekort aan capaciteit en omdat mensen met zowel de processen, de coördinatie van de taken als met de inhoud bezig waren, weet ze.
‘Erfgoed is voor iedereen’ betekent dat Dimitra zich gaat verdiepen in educatie en participatie om straks als gemeente erfgoed bij ‘iedereen tussen de oren en in de harten te krijgen’. En hoe vertaal je de gemeentelijke visie op duurzaamheid naar monumentenzorg? De monumentwaarde moet behouden blijven, dat staat voorop – “dat niet iedereen overal kunststof en dubbel glas in gooit” – want beter isoleren, bijvoorbeeld, kan ook met aandacht voor de historische waarde van een object, licht ze toe. Dan is er nog Gebiedsontwikkeling, waarbij meerdere gemeentelijke of particuliere spelers het veld betreden. Dimitra: “Gebiedsontwikkeling is die ruimtelijke opgave waarin wij als afdeling Erfgoed zitten. Wij vinden onszelf natuurlijk heel belangrijk, en dat zijn we ook, maar er speelt enorm veel in de ruimtelijke ordening in Nederland. Zeker in de randstad, waar veel wordt gebouwd en de druk op de ruimte hoog is. Wij moeten ervoor zorgen dat wij daarin zichtbaar zijn, zodat we kunnen bijdragen aan betere gebiedsontwikkeling en niet alles wat we hier aan waarde hebben met de grond gelijk wordt gemaakt.”
Wij moeten ervoor zorgen dat niet alles wat we hier aan waarde hebben met de grond gelijk wordt gemaakt.
Enthousiast vertelt Dimitra over de vertaalslag van visie naar beleid binnen haar team. “Je pakt met een aantal mensen een onderwerp en gaat dat helemaal uitwerken. Binnen Gemeente Delft doen we dit met alle mensen van de afdeling, vanaf de werkvloer dus. Het managementteam faciliteert hierin door richting aan te geven, maar het is niet top-down – dat wij iets met z’n viertjes (de coördinatoren en het afdelingshoofd, red.) bedenken en dat in de groep gooien. Nee, het ís van de mensen die ermee werken. Wat ik daar leuk aan vind is dat je echt met je team werkt, met de mensen die het moeten doen. Anders ga je op een zolderkamer zitten en bedenk je iets, en dan ben je klaar. Dat is mij te abstract.”
Denker, doener en strateeg
Na een studie kunstgeschiedenis met de specialisatie architectuurgeschiedenis begon Dimitra vakinhoudelijke carrière twintig jaar geleden als consulent bij de Rijksdienst Monumentenzorg. Ze deed er hetzelfde inhoudelijke werk dat de mensen in haar team nu doen. Na zo’n acht jaar kreeg ze de behoefte aan verbreding en vond haar plek als projectmanager en daarna teammanager in de ruimtelijke ordening bij Dienst Landelijk Gebied. Dimitra: “Daar spelen cultuur en erfgoed wel een belangrijke rol, maar je hebt ook natuur, verkeer en infrastructuur.” Het grotere geheel bekijken samen met een team beviel haar goed. “Ik vond het ontzettend leuk om niet alleen met mijn eigen vakgenoten, maar ook met mensen van verkeer en waterstaat te werken. Om ook de belangen van de ander te zien en te kijken hoe je dan toch tot goede resultaten kunt komen.” Nadat de Dienst Landelijk Gebied door decentralisatie van de gebiedsontwikkelingsportefeuille werd opgeheven, deed Dimitra een ‘zijstap’ naar de provincie Gelderland, waar ze aan de slag ging als beleidsadviseur en vervolgens doorgroeide tot accountmanager voor musea en projectmanager.
Na die jaren in het noorden, oosten en zuiden van Nederland wilde Dimitra terug naar haar roots in Den Haag. Ze besloot zich te abonneren op de nieuwsbrief van Culturele vacatures en bladerde dagelijks door de vacatures. “Ongeveer een jaar geleden ben ik ook gaan netwerken in Utrecht en Amsterdam en heb ik gereageerd op een paar vacatures,” vertelt Dimitra. “Die kwam ik allemaal op het spoor door jullie nieuwsbrief en dat leidde tot allerlei leuke netwerkgesprekken.” Uiteindelijk reageerde ze op de vacature voor beleidsmedewerker erfgoed bij Provincie Utrecht. “Ik was op zoek naar een managementfunctie, maar die zijn er niet zo veel,” zegt Dimitra. “Er zijn meer mensen die dat willen, dus het is lastig meteen weer op zo’n plek terecht te komen. Dit was een aantrekkelijke functie.”
Vanwege corona werd de procedure bij de provincie even stilgelegd. In de tussentijd kwam Dimitra de baan bij Gemeente Delft tegen. In haar bespiegelingen op een nieuwe functie had ze aan de randstad gedacht, maar niet aan Delft. Ze werd meteen nieuwsgierig en herinnerde zich de familiebanden met de stad: haar vader en opa werkten allebei in Delft. Dimitra besloot te solliciteren. Tot haar verbazing werd ze bij beide functies uitgenodigd op gesprek. De baan bij de provincie Utrecht was in lijn met haar adviseursfunctie in Gelderland, maar de managementvacature in Delft lonkte. Dimitra: “Dáár stond bij: ‘We zoeken een coördinator: een denker, doener én strateeg. Je komt uit het vakgebied, maar hebt je ook breed ontwikkeld.’ Ze zochten iemand die breder kan kijken, overkoepelend. Iemand die snapt dat er naast erfgoed ook andere opgaven zijn binnen een gemeente. Dát is de functie waar ik energie van krijg, dacht ik.”
Thuiskomen
Haar vak is een soort ‘betaalde hobby’, lacht Dimitra. De op de loer liggende beroepsdeformatie heeft ze moeten afleren, anders is elk lelijk gerestaureerd kozijn een doorn in het oog. Dimitra: “Toen ik net ging studeren, wilde ik overal alles zien en opslurpen, elke gevel bekijken. Reisjes maken totdat ik er doodmoe van werd.” Bij haar vorige baan bij de Rijksdienst Monumentenzorg kende ze uiteindelijk ‘elk pand’ in Limburg. Af en toe kan ze het niet laten haar inzichten te delen, bijvoorbeeld wanneer ze met een vriend door een stad of museum loopt. Dan geeft ze context bij de werken en maakt mensen enthousiast voor wat ze zien: ‘Let eens op dit detail, zie je het verschil met dat andere pand?’ “Ik vind het leuk te ervaren wat ik zie en wat een ander ziet,” verduidelijkt Dimitra opgewekt. Een tip heeft ze ook: “Ik heb tijdens mijn studie ooit geleerd dat je één ding in gedachten moet nemen wat je mee naar huis zou willen nemen. “’Welke vind ik mooi, en waarom?’ Ik doe dat nog steeds. Je kunt er een professioneel verhaal omheen houden, maar het is ook gewoon een leuke oefening. Een startpunt voor een gesprek.”
Wees je bewust van de rijkdom waarin je leeft, want die draagt bij aan je welzijn, je geluk.
Monumentenzorg, en in het verlengde daarvan erfgoed, is voor ieder mens van belang, verklaart Dimitra. Al is dat niet voor iedereen zo vanzelfsprekend als voor haarzelf. Dimitra: “Erfgoed is een verzamelnaam, maar onze hele geschiedenis zit erin. Iedereen maakt er deel vanuit: of je nou de stamboom van je familie uitzoekt in het archief, in een bepaalde straat woont of met je school mee mag naar een museum. Het is de omgeving waarin je woont en werkt, waarin je je kinderen opvoedt. Wij kunnen nu van genieten van ons erfgoed omdat in het verleden mensen zich daarvoor hebben ingezet – anders was het allemaal gesloopt.” En wat bij ons beschermd is gebleven, is bij anderen onherroepelijk afgebroken. Misschien is het daarom wel extra belangrijk onze omgeving te koesteren, ondervond Dimitra tijdens een wandeling door Utrecht met een jonge Syrische student. “Bij de oude grachten zei hij ineens: ‘Het lijkt hier op Aleppo, ik voel me ineens thuis.’ Dat vond ik ontroerend. Die kleine grachtjes gaven hem een gevoel van historie, van thuiskomen. Wees je bewust van de rijkdom waarin je leeft,” besluit ze. “Want die draagt bij aan je welzijn, je geluk. Bij míj werkt dat zo, in elk geval.”
In de rubriek Follow Up geven we gezicht en vervolg aan vacatures waarvoor via onze site is geworven. Heb jij ook een nieuwe baan gevonden via Culturele vacatures en vind je het leuk om mee te doen? Mail naar follow-up@culturele-vacatures.nl!